Więźba dachowa
Więźba dachowa stanowi ważny element konstrukcyjny budynku. Musi być dostosowana do powierzchni i rozpiętości dachu, kąta jego nachylenia, rodzaju pokrycia, czy ewentualnych planowanych instalacji, np. fotowoltaicznej. Możemy rozróżnić dwie podstawowe metody wykonania więźby dachowej:
- więźba tradycyjna, docinana i montowana na budowie,
- więźba prefabrykowana, czyli wiązary dachowe, wykonywane na hali produkcyjnej, składane z elementów na budowie.
Możemy również rozróżnić więźby ze względu na jej konstrukcję:
- więźba krokwiowa,
- jętkowa,
- krokwiowo – jętkowa,
- płatwiowo – kleszczowa.
Sam dach również możemy rozróżnić ze względu na jego kształt:
- dach dwuspadowy, tworzą go dwie połacie, które mogą mieć różny kąt nachylenia. Jest to bardzo popularny kształt dachu, prawie najtańszy w budowie, często stosowany w budownictwie jednorodzinnym,
- dach czterospadowy (namiotowy lub kopertowy), jak sama nazwa mówi, dach ma cztery połacie, jest dachem droższym w wykonaniu, szczególnie, jeśli znajdziemy na nim lukarny dachowe,
- dach wielospadowy, dach najdroższy w wykonaniu ze względu na dużą ilość połaci dachowych, w połączeniu z wieloma lukarnami i koszami (narożniki wewnętrzne dachu), powoduje, że dekarz ma więcej cięcia niż układania dachówki,
- dach jednospadowy czyli pulpitowy, jak sama nazwa mówi dach ma jeden spadek, w teorii najprostszy i najtańszy rodzaj dachu, choć konstrukcja samego budynku może podbić cenę, stosunkowo rzadko spotykany,
- dach mansardowy, jest odmianą dachu dwuspadowego lub czterospadowego, gdzie jedna połać dachu ma dwa różne stopnie nachylenia, nieco droższy niż dach z jednym stopniem nachylenia,
- dach naczółkowy, podobny do dachu dwuspadowego, wyróżnia się tym, że górna część ściany szczytowej jest ścięta i zastąpiona przez niewielką trójkątną połać, nieco droższy niż dwuspadowy,
- dach płaski, może być wykonany z drewna lub jako strop, np. żelbetowy. Wbrew pozorom nie jest zupełnie płaski, musi mieć zachowane kilkustopniowe spadki. Jego koszt mocno uzależniony jest od typu izolacji, która musi być wykonana w sposób szczelny, a także innych rozwiązań przewidzianych przez projekt.
Więźba tradycyjna. Standardowo wykonuje ją się z drewna klasy C24, zgodnego ze wszelkimi obowiązującymi normami. Klasa C27 to już klasa na specjalne zamówienie. Klas wyższych się nie stosuje.
Więźbę tradycyjną zamawiamy w tartaku lub składzie drewna. Na podstawie projektu zamawia się poszczególne elementy z niewielkim naddatkiem. Całość trafia na budowę w postaci dłuższych lub krótszych belek o różnych rozmiarach, z których cieśla dachowy wycina odpowiednie elementy. Elementy te składa się na górze wciągając je ręcznie, lub korzystając z pomocy dźwigu. Średni czas wykonania więźby dachowej o powierzchni 250m2 przy dachu dwuspadowym bez lukarn to kilka dni. W przypadku bardziej skomplikowanych dachów ten czas może ulec wydłużeniu nawet kilka razy.
Dużą przewagą nad wiązarami jest to, że w przypadku błędów wykonawczych na poprzednich etapach budowy (np. nierówno wylane wieńce), cieśla ma możliwość skorygowania wynikłych błędów. Więźba w formie tradycyjnej będzie tańsza niż prefabrykowana. Wiązary mają jednak większe możliwości konstrukcyjne, nie zawsze możliwe w przypadku tradycyjnej więźby.
Wiązary dachowe. Są to prefabrykowane elementy konstrukcji dachowej, zamawiane zazwyczaj jeszcze w trakcie wykonywania wcześniejszych prac stanu surowego. Powstają z bardzo dużą dokładnością, składane na hali przez wykwalifikowany personel zgodnie z rysunkami technicznymi. Jakość drewna zazwyczaj jest bardzo wysoka, drewno jest suche o bardzo wysokiej wytrzymałości.
Przewagą nad tradycyjną więźbą jest to, iż konstrukcja dachu może zostać zmontowana nawet w ciągu dwóch dni. Zazwyczaj są nieco droższe niż tradycyjna więźba, mają jednak większe możliwości konstrukcyjne, ze względu na swoją konstrukcję. Bez problemu można nimi zastąpić strop i konstrukcję dachową w domu parterowym. Minusem jest to, że konstrukcja budynku, na której montuje się wiązary musi być przygotowana bardzo dokładnie. Nie ma tu miejsca na ewentualne błędy, gdyż elementy są już gotowe i jest mała możliwość „improwizacji”. Montowane za pomocą dźwigu.